Son yıllarda ülkemizde yaşadığımız acı olaylar sonrası sık sık idam telaffuzlarıyla karşı karşıya kalıyoruz. Toplum için yararlı olması tarafında istenilen idam cezası cürüm oranını azaltır mı sorusunu Uzman Psikolog Serkan Yükcü Yasemin.com takipçilerine özel açıkladı.

İdam cezası, tarih boyunca hatalılara en ağır ceza olarak uygulanmıştır. Lakin günümüzde bu ceza birçok ülkede tartışmalı hale gelmiş ve insan hakları ihlalleri ile ilişkilendirilmiştir. Birtakım ülkeler idam cezasını büsbütün kaldırmışken, hala yürürlükte olan ülkelerde uygulamanın hata oranlarına nasıl tesir ettiği büyük bir merak bahsidir.

İDAM CEZASI UYGULAYAN ÜLKELER

İdam cezası günümüzde Amerika Birleşik Devletleri, Çin, İran, Suudi Arabistan, Japonya, Kuzey Kore üzere birçok ülkede hala yasal bir cezalandırma biçimidir. Bu ülkelerde idam çoklukla cinayet, terörizm, uyuşturucu kaçakçılığı üzere önemli cürümler için uygulanmaktadır. Fakat her ülkenin adalet sistemi, cezanın uygulanma biçimi ve cürüm tarifleri farklılık göstermektedir. 

 

SUÇ ORANLARINA ETKİSİ

İdam cezasının kabahat oranlarını azaltıp azaltmadığı konusunda kesin bir ispat bulunmamaktadır. İdam cezasının yürürlükte olduğu kimi ülkelerde cürüm oranlarının düşük olması, cezai caydırıcılıktan çok öbür sosyo-ekonomik faktörlerle açıklanabilir.
Örneğin, Suudi Arabistan ve Japonya’da kabahat oranları epeyce düşükken, Amerika Birleşik Devletleri’nde hata oranları öbür gelişmiş ülkelere kıyasla daha yüksektir. Bu durum, idam cezasının tek başına hata oranlarını belirleyen bir faktör olmadığını göstermektedir.

ÖNERİLER

Suç oranlarını azaltmak, toplumun güvenliğini sağlamak ve refahını artırmak için çok istikametli bir yaklaşım gerektirir. Bu süreç, cezai tedbirlerden çok, cürmün kökenine inen sosyal, ekonomik ve eğitsel ıslahatlarla desteklenmelidir.

  • 1.Eğitim: Eğitim, kabahatle uğraşta en tesirli uzun vadeli tahlillerden biridir. Düzgün eğitim almış bireylerin iş imkanlarına erişimi daha kolaydır, bu da ekonomik olarak güçlü olmalarını sağlayarak kabahat işlemelerini mahzurlar. Ayrıyeten, gençlerin erken yaşlardan itibaren cürüm önleyici eğitimlerle bilinçlendirilmesi kıymetlidir.
  •  2.Ekonomik Refahın Artırılması: Yoksulluk ve işsizlik, hatanın temel nedenlerinden biridir. Hükümetler, işsizlik oranını düşürmek, bireylerin temel gereksinimlerini karşılayacak gelir elde etmelerini sağlamak için istihdam yaratıcı siyasetler uygulamalıdır. Toplumsal güvenlik ağlarının güçlendirilmesi de kabahat eğilimlerini azaltabilir.

  • 3. Adalet Sistemi Islahatı: Adalet sisteminin süratli, adil ve aktif işlemesi, cürmün caydırılmasında büyük bir rol oynar. Hatalıların cezalandırılmasının yanında rehabilitasyon programları da uygulanarak kabahat işleyen bireylerin topluma yine kazandırılması sağlanmalıdır.
  •  4. Toplum Ruhsal Takviye Programı: Risk altındaki kümelere yönelik toplumsal hizmet programları, hata oranlarını azaltmada kilit bir rol oynar. Bağımlılıkla uğraş, aile içi şiddeti tedbire ve gençlere yönelik takviye programları, kabahat işlemeyi düşünen bireyleri topluma kazandırmada tesirlidir.

Bu stratejiler, uzun vadeli bir süreç gerektirse de, hatanın kökenine inen ve toplumu güçlendiren yaklaşımlar olarak hata oranlarının azalmasına kıymetli katkılar sunabilir.

Uzman Psikolog Serkan YÜKCÜ

SONUÇ

İdam cezası, hatayla gayrette caydırıcı bir öge olarak savunulsa da, suç oranlarını düşürdüğüne dair bilimsel bir konsensüs bulunmamaktadır. İdam cezası uygulayan ülkelerdeki cürüm oranları ekseriyetle öteki sosyo-ekonomik faktörlere bağlıdır. Caydırıcılık savının tersine, ağır cezaların, suçluları engellemede her vakit tesirli olmadığını göstermektedir.

Sevgiyle Kalın;

Uzman Psikolog Serkan YÜKCÜ

Via Source: https://www.yasemin.com/yasam/haber/3018842-idam-cezasi-olsaydi-suc-orani-azalir-miydi-iste-merak-edilen-sorunun-yaniti